با توجه به اهمیت دیگ روغن داغ و کاربرد های فراوان آن در صنایع مختلف در این مقاله سعی شده است ضمن آشنایی با اصول اولیه و نحوه کار دیگ روغن داغ ، به شرح انواع  آن پرداخته شود. بویلر روغن داغ یکی از انواع رایج و پرکاربرد بویلرها می باشد.

دیگ روغن داغ چیست؟

دیگ روغن داغ یا بویلر روغن داغ (Hot Oil Boiler)  یا هیتر روغن داغ (Thermal Oil Heater) دستگاهی است که جهت انقال حرارت بین سیال گرما گیرنده (روغن مخصوص حرارتی) و سیال گرما دهنده (گازهای داغ حاصل از احتراق مشعل)  به کار می رود.

در این دیگ ها با ایجاد سطح انتقال حرارت لازم ، گرمای گازهای حاصل از احتراق مشعل به روغن حرارتی در حال گردش منتقل گشته و موجب افزایش دمای آن می گردد.
با استفاده از دیگ روغن داغ دستیابی به دمای بالا در فشار کار پایین امکان پذیر می باشد.

درجه حرارت کار دیگ روغن داغ معمولا بین ۱۵۰ الی ۳۰۰ درجه سانتیگراد می باشد. (دماهای کار بالاتر مستلزم استفاده از متریال ، تجهیزات و روغن حرارتی مخصوص بوده و با توجه به خطرات و استهلاک بیشتر سیستم توصیه نمی گردد.)

اصول طراحی و ساخت بویلر روغن داغ

دیگ یا بویلر روغن داغ باید به گونه ای طراحی و تولید گردد که انتقال حرارت در سه پاس کامل حرارتی بین روغن و گازهای حاصل از احتراق صورت گیرد. افزایش سطح انتقال حرارت در هیتر روغن داغ موجب استفاده بیشتر از انرژی و کاهش مصرف سوخت می گردد.

به علاوه در دیگ های روغن داغ باید حرارت به صورت یکنواخت به روغن حرارتی که  در کویل های حرارتی مارپیچ در حال حرکت و سیرکولاسیون می باشد انتقال یابد.

هرگونه حرارت غیر یکنواخت و بیش از اندازه یا توقف حرکت روغن در مسیر کویل حرارتی موجب افزایش دمای روغن شده و در صورتی که دمای روغن به بیش از حداکثر دمای کاری مجاز آن افزایش یابد به سرعت باعث اکسیداسیون روغن و تشکیل لجن یا کک در سیستم و اسیدی شدن روغن می شود که در عمل در فاصله زمانی کوتاهی سیستم را از کار خواهد انداخت.

لازم به ذکر است با توجه به دمای کاربالا در بویلر های روغن داغ رعایت اصول ایمنی در طراحی و ساخت آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و هرگونه بی توجهی به پیچیدگی های فنی و اصول ایمنی آن می تواند موجب ایجاد صدمات جانی و خسارات های مالی فراوانی گردد.

متاسفانه تاکنون هیچگونه استاندارد ملی و اجباری جهت هیتر روغن داغ  تدوین نگردیده است. بنابراین تولیدکنندگان معتبر معمولا با استفاده از اصول فنی ارائه شده در استاندارد آلمان به شماره DIN4754 نسبت به طراحی و تولید آن اقدام می کنند.
DIN 4754 – Heat transfer installations working with organic heat transfer fluids – Safety requirements, test – Standard
بویلر روغن داغ بر اساس ظرفیت به صورت تک کویل ، دو کویل یا سه کویل تولید می گردد و هر کویل از یک ، دو یا سه نخ لوله در کنار هم تشکیل شده است. ( معمولا از دو کویل حرارتی و هر کویل از یک یا دو نخ لوله تشکیل شده است.)

قطعات استفاده شده د بویلر روغنداغ

کلیه ورق های مصرفی درساخت شل ، محفظه احتراق و  درام  در ساخت دیگ های روغن داغ باید از نوع DIN17155-17MN4  باشد این نوع ورق آتشخوار مخصوص ساخت بویلر روغن داغ بوده و از استحکام کششی بالایی بر خوردار است.

 همچنین لوله ها (تیوب Tube )  مصرفی بایداز نوع بدون درز آتشخوار طبق استاندارد DIN17175-ST35.8 باشد.  لازم بذکر است  دیگ های روغن داغ انصار دارای  یک درام با طراحی ویژه در انتهای دیگ بوده که موجب استفاده حداکثر از انرژی می گردد.